TẢN MẠN VỀ MÓN MỲ QUẢNG.
Nhận được bài viểt Nỗi Buồn Mỳ Quảng của
anh Phan Bá Phi.
Đọc một hơi đến chấm hết, tôi vội vàng lấy
ngay giấy bút và đáp lại bài viết của anh ngay.
Cũng là thuở ấy…….Tôi cũng bé bỏng như
thời anh còn nhỏ. Món mỳ quảng được bán
bởi một cô người Quảng Nam ở đường Bá Đa Lộc bên Ngân Khố. Cô gánh trên vai một gánh nặng chĩu, đi rao
hàng mỗi buổi sáng ngang nhà chúng tôi.
Lúc đó chưa có hàng quán to lớn gì cả thế mà khi cô đi ngang qua là
chúng tôi trố mắt nhìn vì chỉ một quang gánh mà ôi thôi nhiều nhiều thứ là…..
Nhìn bàn tay cô thoăn thoắt chuẩn bị tô
mỳ quảng.
Đầu tiên cô cho bánh phở đã nhuộm màu
vàng nghệ óng ả vào nồi nước trụng rồi xóc xóc vài ba lần cho ráo nước cô cho
ngay vào tô, tiếp đó là một vá nước dùng sanh sánh màu ớt đỏ au béo ngậy, chỉ
nhìn thấy trong đó những miếng ba chỉ cùng tôm khô bằm nhỏ, ít củ sắn cắt hột lựu
với củ hành, lâu lâu vài ba miếng ba chỉ nổi lên trên nồi nước lèo trông thiệt
ngon lành.
Trở lại tô mỳ quảng, mỳ trụng xong cô Quảng
Nam nhanh tay múc vào tô một vá nước lèo cho vào ít bánh tráng chiên vàng dòn rụm,
chút hành lá chút đậu phụng. Nếu không dặn
là không ăn cay thì bàn tay thoăn thoắt kia sẽ cho ngay vào tô một tí ớt cay
sè, nhanh tay đưa cho khách hàng luôn luôn là dĩa rau ăn kèm với salát cắt nhỏ
bắp chuối bào đủ thứ rau ngon lành tươi
tắn.
Chúng tôi luôn luôn hít hà và tiếc nuối
sau những lần ăn xong tô mỳ quảng đơn sơ này với thật nhiều lý do. Phần lâu lâu mới được ăn một lần, phần quá sức
là ngon và lần nào cũng vậy khi cầm tô mỳ quảng trên tay tôi chầm chậm cho vào
ít rau, ít nước mắm nguyên chất và tí dấm cũng không biết vì sao không dùng
chanh mãi đến giờ khi ăn món này vẫn vậy.
Tô mỳ quảng với sắc vàng của bánh phở,
nước lèo ít ….xỉn béo ngậy khi hòa quyện cùng đậu phụng rang vàng, bánh tráng
chiên vàng dòn tan trong miệng chua chua chút chút mùi dấm, thơm thơm mùi nước
mắm và cay cay chút ớt trộn lẫn ít bắp chuối bào kèm giá trụng ……Đó là ký ức thật
đẹp mỗi lần tôi nghĩ về món ăn này.
Rời Bá Đa Lộc, gia đình chúng tôi dọn về
phố Phan Đình Phùng ngay con hẽm với quán mỳ quảng nổi tiếng của hai vợ chồng
bác Hai chính gốc Hà Nội mà lại nấu mỳ quảng ngon tuyệt cú mèo này.
Ai ai đã ở Đà Lạt chắc chắn đã từng có dịp
ăn qua. Sáng sáng con đường hẽm chật
ních người là người, kẻ đang ăn kẻ chờ ghế trống và mỗi khi đi ngang qua nơi
này mùi nước dùng thơm bay nức mũi khó khăn lắm mới thãn nhiên đi qua mà không
dừng chân lại.
Anh em chúng tôi lớn dần theo thời gian,
món mỳ quảng vẫn là món được chọn mỗi lần đi ăn sáng thay vì những món xôi,
bánh mì hay những món ăn khác lý do là gần nhà và khi ăn vẫn thấy khoái khẩu
hơn những món khác.
Món mỳ quảng của bác Hai tuy có khác hơn
của cô Quảng Nam nhưng chung chung cũng là bánh phở nhuộm vàng với bột nghệ, nước
dùng được nấu với thịt ba chỉ tôm khô xay nhỏ vài ba miếng ba chỉ cắt to chừng
đầu đũa được ninh chín nhừ béo ngậy, bác trộn thêm vào đó cả những trái su su cắt
hột lựu và củ hành phi vàng. Tuy không
có bánh tráng chiên vàng nhưng ăn vào cũng hấp dẫn như cô Quảng Nam nấu năm
nào.
Rồi khi tôi vào trung học, đối diện trường
trung học Văn Học cũng có một nơi bán mỳ quảng …tư gia. Gọi là tư gia vì bác bán trong nhà, cứ vào giờ
ra chơi là chúng tôi chạy nhanh qua nhà bác rồi gọi và ăn nhanh tô mỳ quảng cho
kịp trở về lớp học……mỳ quảng ngon lắm giá rẽ cho bọn học trò. Cái không khí này chỉ kéo dài được vài ba năm
….thiệt là tiếc nuối.
Mỳ quảng chung chung là một món ăn ngon,
hạp khẩu vị mọi người nhất là khí hậu ở Đà Lạt lành lạnh đi ăn mỳ quảng giờ nào
cũng thấy ngon.
Món mỳ quảng ở quê nhà như thế đó, cũng
như anh Phan Bá Phi viết……trãi qua thời gian dài món ăn này đã có nhiều thay đổi.
Một lần đi qua Cali thăm cô em gái, gặp
nhau chưa tay bắt mặt mừng em tôi nhanh nhẩu khoe ngay món mỳ quảng để nhớ lại
thời gian xa xưa chị em đã ở quê nhà.
Em tôi hí hửng mang ra, nhìn tô mỳ tôi
hơi khựng đôi chút. Hai con tôm tươi to
đùng trên tô mỳ quảng, nước dùng lênh láng như
tô phở tàu bay, màu sắc thì vàng như nghệ không sánh đỏ như ớt màu chẳng
giống chút nào như những lần tôi đã ăn qua….gẵp lên một gắp mùi vị như đi ăn đồ
biển. Tôi nhìn cô em gái của mình và ráng khen cho em
vui lòng…..Mỳ quảng qua Mỹ còn có thêm tôm tươi, chị ăn lâu nay vị chỉ có tôm
khô và ba chỉ xay……
Em tôi cười ngất…..xưa rồi chị ơi, giờ
cái gì cũng thay đỏi mình phải nấu ngon hơn xưa chớ.
Trở về Đức, tôi nhất định làm món mỳ quảng
thân yêu năm nào cho gia đình thưởng thức.
Lúi húi ngâm bánh phở cho thành màu vàng nghệ, xay tôm thịt ba chỉ, củ
hành su su, phi dầu và ớt bột cho màu trở nên đỏ đẹp trên mặt, ở đây có đủ ớt bột
cay hay không cay để phi màu không cần hột màu điều phức tạp như bên nhà…….Chuẩn
bị đâu vào đó tôi dọn lên cho cả nhà thưởng thức món mỳ quảng với ý tưởng hôm
nay cả nhà sẽ được ăn ngon..
Nhìn tô mỳ quảng bốc khói, nước dùng xăm
xắp bánh phở vàng óng mùi nhân tôm thịt thơm lừng đang được chan vào tô, bánh
tráng nướng vàng bẻ nhỏ, rau ghém đủ loại với bắp chuối bào trắng nỏn….Xem tới
xem lui tôi quảng cáo món ăn này cho cả nhà và có ý chờ những lời khen từ chồng
và con mình…. hihi.
Nhưng các bạn ơi!
Anh Gà thì không nói một câu, ba đứa nhỏ
trộn lên trộn xuống tô mỳ chê ít nước súp, bánh phở sao kỳ không trắng như mọi
lần, sao không có thịt bò mà má thay vô tôm khô……
Kết luận món mỳ quảng mà tôi yêu thích
bao nhiêu năm trời ở quê nhà chỉ được nấu vỏn vẹn có một lần độc nhất trong gia
đình.
Năm nay tháng chín chúng tôi lại có dịp
đi San Jose, ra VN Town nghe quảng cáo lại là quảng cáo … Món Mỳ Quảng nơi này
nấu rất ngon sang đây nhất định phải ghé qua thưởng thức một lần. Nghe bùi tai, hai đứa tìm đến quán ăn và đặt
hai tô mỳ quảng. Nhưng khi chủ quán mang
ra lại một lần nữa ngỡ ngàng. Mỳ quảng
nóng, bánh vàng ươm, trên trãi sườn heo và tôm tươi, có tí đậu phụng….chấm hết. Nhìn sang dĩa rau lại càng nãn hơn vì chỉ hạp
nếu mình ăn chả giò.
Chúng tôi nhìn nhau, món mỳ quảng từ nay
xin hãy quên.
Bài viết của anh Phan Bá Phi không chỉ
có ở Mỹ, VN giờ còn có mỳ quảng ếch, lươn, gà…..vv..vv…nghe vậy tôi lại thấy buồn
thêm. Món ăn này như một cô con gái đẹp
nhưng đơn sơ mộc mạc theo thời gian đã tô son trét phấn khá đậm màu. Giữa một xã hội quá văn minh và xô bồ như hiện
nay người ta luôn hăng say đi tìm những điều mới mẻ.
Tìm những món ăn ngon hơn, trình bày đẹp
hơn, hấp dẫn khẩu vị của người thưởng thức hơn là điều nên khuyến khích còn ngược
lại thì các bạn ơi chỉ là một điều nên đắn
đo.
Hãy nhìn món bánh khọt thuần túy của
ngày xưa và món bánh khọt ngày nay ….thiệt tội nghiệp cho chiếc bánh khọt bị
chiên nằm ngâm lênh láng trong một chảo dầu thì món mỳ quảng của chúng ta ngày
nay cũng thiệt là tội nghiệp khi ghép
chúng với đầy sườn heo hầm và vài ba con tôm tươi trên mặt. Sao không cho chúng cái tên khác thí dụ như
là …bánh phở nhuộm vàng hầm sườn non!?......Hihi.
Cảm ơn anh Phan Bá Phi và bài viết đã làm MT nhớ lại Đà Lạt thật nhiều.
Minh
Trang
Munich,
Okt 2018