Sưu tầm từ Internet

ĐALAT BỐN MÙA

     Mang khí hậu ôn đới, Đà Lạt có nhiệt độ trung bình hàng năm là 18^oC, ngay cả ngày nóng nhất trong năm, vào lúc cao điểm nhiệt độ cũng chỉ khoảng 31^oC. Còn nhiệt độ thấp nhất trong năm là khoảng 5^oC. Ở đây mùa nắng kéo dài từ tháng Mười Một đến tháng Tư năm sau và mùa mưa từ tháng Năm đến cuối tháng Mười. Tuy quanh năm chỉ có hai mùa mưa và nắng nhưng điểm đặc biệt là ở Đà Lạt ta có thể cảm nhận được thời tiết đủ bốn mùa trong cùng một ngày, đó là lý do khơi nguồn “thi hứng” cho biết bao văn nhân, thi sĩ.

    

     VIỆT TRANG (Phạm Gia Triếp) rời xứ Huế vào sinh sống tại Đà Lạt, cảm tác ra những vần “Đường thi” phảng phất hương xưa, ghi lại đủ bốn mùa của một ngày Đà Lạt kể từ lúc trời còn tờ mờ sáng cho tới đêm khuya khi màn đêm bao phủ. Lời thơ thật đẹp.      Buổi sáng sớm trời lạnh, nhiệt độ hãy còn thấp, sương mù giăng mắc khắp các núi đồi, thung lũng và bao phủ mặt hồ. Cỏ cây hoa lá đầm đìa sương mai và bắt đầu mọc mạnh, đó có khác chi là mùa Xuân rực rỡ phô sắc. Nhà thơ cảm tác:

ĐÀ LẠT VÀO XUÂN

“Chim hoàng anh phổ nhạc trên cành

Đà Lạt vào xuân, xuân rất xanh

Thấp thoáng hoa đào non điểm ngọc

Long lanh nước bạc thác đan mành

Mây hồng tha thướt bay êm ả

Nắng mới xôn xao đến ngọt lành

Cảnh trí nên thơ còn giục giã

Tiếng thơ hòa điệu, nét đan thanh.”

     Tới buổi trưa, mặt trời lên cao tỏa ánh sáng ra khắp nơi nơi. Thời tiết có chút nóng ấm của mùa Hạ óng ả. Nắng Đà Lạt quả thật là tuyệt đẹp. Màu nắng e ấp, từng làm ửng hồng thêm đôi má người tình. VIỆT TRANG cảm tác:

ĐÀ LẠT VÀO HẠ

“Vào hạ mà không một tiếng ve Và không phượng nở điểm sơn khê

Sáng gieo giọt nắng mù sương đọng Chiều phả làn mưa gió lạnh về

Đồi vắng thì thầm thông ngọc bích

Hồ xa mơ mộng sóng pha lê

Người ơi! Từ mấy phương trời lại

Thành phố ngàn hoa chẳng biết hè.”

     Buổi chiều vào mùa khô, khi nắng không còn gắt lắm, mảng cỏ xanh trên đồi đang được dát vàng bằng những sợi nắng vàng óng, lung linh, mượt mà. Màu nắng thủy tinh ấy chỉ có được ở những nơi không khí trong suốt, cộng với một hậu cảnh xanh tươi cây lá như Đà Lạt. Khi mặt trời “đi ngủ sớm”, đồi núi se sắt với từng cơn gió hiu hắt. Những cơn gió nhẹ mát rượi làm cho không khí thêm phần thoáng đãng, trong lành, đó là hình tượng của mùa Thu lãng đãng. VIỆT TRANG cảm tác:

ĐÀ LẠT VÀO THU

“Mới đó mà thu trở lại rồi

Gió bâng khuâng trải nắng thầm rơi

Mây vương núi biếc lưng chừng nhạn

Lá rụng song thưa vắng vẻ người 

Sương sớm mong manh lan muộn nở

Mưa chiều lành lạnh cúc chưa cười

Thu mênh mông lắm đâu hò hẹn

Một chút buồn vơ đổi ít vui.”

     Chiều Đà Lạt vào mùa khô thời vừa rực rỡ lại vừa dịu dàng với màu nắng đẹp và những áng mây trắng nõn bồng bềnh trên nền trời xanh thơ mộng. Nhưng buổi tối, vào lúc nửa khuya, nhiệt độ xuống thấp nhất, vạn vật dường như chìm đắm trong trời Đông buốt giá u buồn với màn sương giăng phủ. VIỆT TRANG cảm tác:

ĐÀ LẠT VÀO ĐÔNG

“Thu muộn vừa đi đông lại sang

Trời pha thêm nắng, gió thêm vàng

Cành đào lá rụng đang ươm nụ

Khóm liễu đêm dài đứng gội sương

Vài sợi mây lam rừng bát ngát

Đôi bờ lối mộng cỏ mơ màng

Nao nao đợi một mùa xuân mới

Chợt thoáng hương ngàn viếng thảo trang.”

     Bốn mùa Đà Lạt còn được tả bởi một nhà thơ trong bộ áo nâu sồng, đó là sư VIÊN THỨC trụ trì một ngôi chùa thanh tịnh trên

con đường mang tên Hoa Hồng. Với “hoa tay” sẵn có, ngoài tài về “thư họa” với đường nét bay bướm sư còn nhìn bốn mùa Đà Lạt với con mắt rất thiền trong một thi tập của sư có tựa đề là “Zen Poetry” (Thơ Thiền). Với tâm tĩnh lặng, với lòng ung dung tự tại, xin hãy nhìn cảnh vật xoay vần theo quy luật “vô thường”.

     Mùa Xuân, sư VIÊN THỨC ngắm cảnh vật rồi cảm tác:

“Spring flowers, fragrance Dharma and the Zen clouds.

And pine forests

And the crunch of needles beneath bare feet        

Green forest in the clear mind of rivers and mountains Deep breaths of clean air…”

    

     TÂM MINH đồng cảm nên phỏng dịch sang tiếng Việt:

“Hoa Xuân, hương Pháp, mây Thiền

Và rừng thông phủ khắp miền xanh tươi

Chân trần dạo bước thảnh thơi

Xạc xào lá dưới gót người vụn tan Rừng xanh hiển lộ rỡ ràng

Soi dòng sông mát, phô hàng núi cao

Với tâm tĩnh lặng thanh tao

Khí trời trong sạch thở vào thật sâu…”

     Mùa Xuân qua, Hạ về, rồi Thu tới, sư VIÊN THỨC hạ bút:

“The summer follows the spring

And autumn will arrive with yellow leaves. Who may go back to the previous autumn And pick up for me a few yellow leaves?

Or wait for the seasons to revolve To catch them in the next fall.”

     Cảm nhận được sự chuyển mùa, TÂM MINH phỏng dịch:

“Hạ về tiếp nối mùa Xuân

Thu qua lá rụng vàng sân gió lùa

Ai quay gót lại Thu xưa

Nhặt cho tôi vài lá như năm rồi?

Sang mùa người phải đợi thôi

Chờ Thu sau đón lá rơi bên thềm.”

     Mùa Thu, sư VIÊN THỨC ngắm lá vàng rơi và lại hạ bút:

“Autumn, beautiful season in Dalat

Beautiful autumn, but there are not yellow leaves

Somewhere along the path you will find them

In the words and the mind and the white clouds

When you know its inside, you can find it anywhere.”

     Cảm nhận được lời Phật dạy rằng cái “tâm” con người là quan trọng, TÂM MINH phỏng dịch ý thơ của sư:

“Mùa Thu Đà Lạt tuyệt vời

Đẹp tuy nào thấy lá rơi úa vàng

Đường trần phố núi thênh thang Bạn tìm ra lá dễ dàng khắp nơi

Hiện trong ý, tỏ trong lời

Trong làn mây trắng trên trời nhẹ bay Khi tâm tỏ ngộ lá này

Kiếm tìm đâu cũng thấy ngay lá vàng.”

     Mùa thu Đà Lạt cũng từng làm rung động lòng người nhạc sĩ. Hình ảnh mùa thu xứ sương mù cứ mãi in sâu vào tâm tưởng, làm rung lên những nhạc điệu. Nhớ hoài! Khó quên!

      Hai nhạc sĩ VĂN TRÍ và HOÀNG LANG trải lòng nhung nhớ mùa thu Đà Lạt trong bản “Hoài thu”:

     “Mùa thu năm ấy. Trên đường đến miền Cao nguyên. Đa Lạt núi rừng thâm xuyên. Thác ngàn nước bạc thiên nhiên.

     Chạnh lòng tôi thấy. Lá vàng rơi nhẹ say mơ. Trong rừng thu đẹp nên thơ. Lưng trời đàn chim bơ vơ.

     Mùa thu năm nay. Tôi lại thấy lòng lâng lâng. Khi nhịp bước nhẹ đôi chân. Trong rừng vắng lặng bâng khuâng.

     Bầy nai ngơ ngác. Lá vàng rơi đầy miên man. Trên bờ cỏ rộng thênh thang. Nghe mùa thu đi ngỡ ngàng.

     Đóa hoa phù dung trắng xóa. Ngàn cây hiu hắt tiếng nhạc. Mảnh linh hồn tôi thu nay. Là linh hồn tôi thu nào.

     Nắng đây vẫn là nắng ấm. Mùa thu thương nhớ mơ màng. Gió thu về đây mơn man. Hồ thu xanh biếc tràn lan.

     Đồi thông vi vút. Nghe chừng lá động muôn phương. Đà Lạt những chiều mây vương. Có mùa thu vàng dâng hương.

     Nhịp chân ai đấy. Hay là gió thoảng xa xôi. Gió nào rung động tim tôi. Hay là dư âm thu rồi...”

( Trích từ sách ĐALAT NGÀY THÁNG CŨ 

của Luật Sư NGÔ TẰNG GIAO )